کاهش خشونت علیه زنان در ایران، مستلزمِ تغییر قوانین تبعیض آمیز است

نگارنده: ش. شبانی / م. معماری  – به مناسبت روز جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان

 

واقعیت آن است که تداوم قوانین شرعی و اسلامی و فقهی، و همچنین ادامۀ حضور حاکمیت فعلی ایران، سبب آن می شود که خشونت علیه زنان به ویژه در عرصه «قانونگذاری» ادامه داشته باشد.

ما زنان ایرانی، با ادامه حکومت فعلی، نمی توانیم امیدی چندانی به کاهش خشونت های گسترده ای داشته باشیم که امروز در سطح جامعه و خانواده علیه زنان وجود دارد.

امروز ما شاهد هستیم که حتا قوانینی که در رابطه با زنان وجود دارد خود به نوعی خشونت علیه زنان دامن می زند و حتا قوانین تبعیض آمیزی که مولد خشونت علیه زنان هستند، در حال تشدید شدن هستند.

بنابراین تا وقتی از بالا و توسط حاکمیت و نیز در عرصه قانونگذاری، نگاه به زنان تغییر نکند و عزمی برای تغییر قوانین وجود نداشته باشد، عملا جامعه مدنی و فعالان حوزه زنان نمی توانند برای کنترل این خشونت های گسترده علیه زنان کار زیادی بکنند.

در حقیقت، قوانین حاکم در ایران، عمدتاَ زن را از یک فرد دارای حقوق انسانی به یک موجود خاص برای یک کارکرد خاص در یک بخش خاص تنزل داده و در واقع موقعیت و جایگاه زن را به حاشیه برده و محدود کرده است.

درواقع بخشی از خشونت هایی که در خانواده علیه زنان اتفاق می افتد که از قضا کم هم نیست، ناشی از همین قوانین تبعیض آمیز و ناکارآمد اسلامی است که انطباقی با شرایط امروز جهان ندارد.

اگر به دادگاه های خانواده در ایران مراجعه کنیم می بینیم که بسیاری از خشونت هایی که در خانواده ها رخ می دهد، از این دست خشونت هایی است که ناشی از قوانین ناکارآمد و تبعیض آمیز فعلی است.

از سوی دیگر ما می دانیم که قانون، فرهنگ خاص خودش را هم در جامعه ایجاد می کند، بنابراین قانونی که نسبت به زنان تبعیض آمیز است طبعاَ فرهنگ خشونت آمیز و تبعیض گرایی را هم علیه زنان بازآفرینی می کند.

در واقع قوانین حاکم بر یک جامعه هم می توانند ارزش آفرین باشند یعنی تولید ارزش می کنند و به طور کلی و به شکلی عمومی می توان گفت اگر قوانین تبعیض آمیز علیه زنان باشد طبیعی است که ارزش های تبعیض گرا و خشونت آمیز علیه زنان نیز تولید می کند. منظورم این است که قوانین می تواند نقش ارزش آفرینی و فرهنگ سازی هم داشته باشد، بنابراین یکی از عوامل مؤثر در کاهش خشونت علیه زنان در جامعه ایران، تغییر قوانینی است که فرهنگ و ارزش های تبعیض آمیز و خشونت گرا تولید می کند.

از این رو ما به عنوان یک جوان و زن ایرانی که خود را مدافع حقوق بشر و حقوق زنان می دانیم، قوانین حاکم و رزیم جمهوری اسلامی ایران را خیلی مؤثر در بروز بخشی از خشونت هایی می دانم که علیه زنان در جامعه وجود دارد.